1948 | ||
Eeuwen: | 19e eeuw · 20e eeuw · 21e eeuw | |
Decennia: | 1930-1939 · 1940-1949 · 1950-1959 | |
Jaren: | << · < · 1947 · 1948 · 1949 · > · >> | |
Maanden: | · · · · · · · · · · | |
Jaartelling in verschillende culturen | ||
Ab urbe condita: | 2701 MMDCCI | |
Armeense jaartelling: | 1397 – 1398 ԹՎ ՌՅՂԷ – ՌՅՂԸ | |
Chinese jaartelling: | 4644 – 4645 甲亥 – 乙子 | |
Christelijke jaartelling: | 1948 MCMXLVIII | |
Ethiopische jaartelling: | 1940 – 1941 | |
Hebreeuwse jaartelling: | 5708 – 5709 | |
Hindoekalenders: | ||
- Vikram Samvat | 2003 – 2004 | |
- Shaka Samvat | 1870 – 1871 | |
- Kali yuga | 5049 – 5050 | |
Iraanse jaartelling: | 1326 – 1327 ۱۳۲۶ – ۱۳۲۷ | |
Islamitische jaartelling: | 1367 – 1368 ١٣٦٨ – ١٣٦٧ | |
Maçonnieke jaartelling: | 5947 – 5948 | |
1948 naar onderwerp | ||
Lijst van landen | ||
Overleden | ||
(Auto's) | ||
(Film) | ||
(Sport (categorie)) | ||
(Gregoriaanse kalender van 1948) |
Het jaar 1948 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.
Gebeurtenissen
- januari
- 1 - De douane-overeenkomst van de Benelux treedt in werking.
- 1 - In Suriname wordt de (poenale sanctie) officieel afgeschaft.
- 1 - De (Britse Spoorwegen) worden genationaliseerd.
- 4 - Onafhankelijkheid van Birma.
- 24 - (Nederland) - De politieke partij VVD wordt opgericht.
- 26 - (Sadamichi Hirasawa) pleegt een overval op een bank in Tokio waarbij 12 bankbedienden met cyaankali vermoord worden.
- 27 - Een Japanse veerboot loopt voor de kust van Japan op een mijn uit de Tweede Wereldoorlog. Hierbij komen 235 opvarenden om het leven.
- 30 - Moord op Mahatma Gandhi.
- Bioscoopjournaal uit januari 1948 over de (voorrangsregels).
- Bioscoopjournaal uit januari 1948. Zilveren priesterjublieum van pater (Henri de Greeve); Pater Henri de Greeve spreekt regelmatig voor de (KRO)-microfoon in de rubriek "Het Lichtbaken". Tgv zijn zilveren priesterjubileum komt (minister Sassen) hem in Haarlem opzoeken.
- februari
- 4 - Onafhankelijkheid van Ceylon.
- 8 - Busongeval te (Weerst) in de Belgische provincie Luik. Er zijn 24 doden te betreuren.
- 20 - Communistische, door de Sovjet-Unie gesteunde, staatsgreep in Tsjecho-Slowakije, de (Praagse Coup).
- 25 - Een van de sprekers bij de herdenking van de (Februaristaking) in Amsterdam, de sociaaldemocraat (Ko Suurhoff), vergelijkt de praktijken in nazi-Duitsland met de Stalin-terreur in de jaren 1930 in de Sovjet-Unie. De (Communistische Partij van Nederland) is furieus.
- 26 - Onthulling van een monument voor de omgekomenen bij de aanleg van de nieuwe (Linthorst Homanpolder) in Groningen.
- maart
- 7 t/m 12 - In Den Haag wordt een rondetafelconferentie gehouden over de toekomst van Suriname en de Nederlandse Antillen. Deze overzeese gebieden zullen binnenlands zelfbestuur krijgen in koninkrijksverband.
- 10 - Tijdens een (zijwaartse) tewaterlating van een (kustvaarder) in het (Winschoterdiep) bij de (Bodeweswerf) kapseist het schip en komt één man om.
- 15 - Voor het eerst wordt de meest prestigieuze culturele prijs in Hongarije uitgereikt, de (Kossuth-prijs).
- 17 - Oprichting van het (Pact van Brussel) door Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Nederland, België en Luxemburg, als reactie op de communistische machtsovername in Praag. Doel is samenwerking op defensiegebied.
- (23) - In Parijs wordt de (Citroën 2CV) ("Lelijke Eend") ten doop gehouden.
- (27) - België voert het (vrouwenkiesrecht) in.
- (Bioscoopjournaal) uit maart 1948. De jaarlijkse Winnertentoonstelling voor (honden) in het (RAI-gebouw in Amsterdam).
- (Bioscoopjournaal) uit maart 1948. Aan de "(Head of the River Amstel)", de traditionele jaarlijkse roeiwedstrijd over de Amstel van Ouderkerk naar Amsterdam om het lange afstandskampioenschap van Nederland, wordt dit jaar deelgenomen door (Willem III), (Nereus), (Laga), (De Hoop) en (Het Spaarne). Willem III wint de wedstrijd.
- (Bioscoopjournaal) uit maart 1948. Op een (werf) te (Woubrugge) loopt een (haringlogger), de "Huiberdina Gijsbertha" van stapel.
- april
- 7 - Oprichting (Wereldgezondheidsorganisatie).
- 9 - Colombiaans presidentskandidaat (Jorge Eliécer Gaitán) wordt vermoord. Start van bloedige onlusten.
- 13 - (Aanval op konvooi Hadassah). Bij de aanslag werden 79 mensen door de Arabische aanvallers gedood, waaronder veel Joodse verpleegsters.
- 19 - In de (Ridderzaal) te Den Haag brengt een brede vertegenwoordiging van de Nederlandse vrouwen een hulde aan (Eleanor Roosevelt). De voorzitter van de (Mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties) is in Nederland voor de ontvangst van een eredoctoraat van de (Universiteit Utrecht).
- 19 - Op Curaçao richt de katholieke politicus (Moises Frumencio da Costa Gomez) de (Nationale Volkspartij) op.
- 22 - De Zionisten in Palestina bezetten (Haifa).
- 26 - Aankomst te Rotterdam van de (Noordan), met aan boord de eerste (Marshallhulp): 4000 ton Amerikaans graan.
- mei
- 1 - In Oost-Europa gaat de (Vredeskoers) van start. De helft van de deelnemers fietst van Warschau naar Praag, de andere helft in omgekeerde richting.
- 6 - In Den Haag wordt een congres gehouden dat besluit tot Europese eenwording, integratie en politiek.
- 12 - Koningin Wilhelmina maakt bekend dat zij na haar gouden regeringsjubileum zal terugtreden.
- 14 - 15 - In de nacht van 14 op 15 mei, voorafgaand aan het einde van het Brits mandaat over Palestina op 15 mei, wordt in een vergadering van de (Jewish Agency for Israel) de nieuwe staat Israël uitgeroepen door (David Ben-Gurion), waarna de (Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948) begon. Ben-Gurion werd de eerste premier van Israël.
- 15 - De (Al-Nakba), de grote catastrofe voor de Palestijnse bevolking door de stichting van de staat Israël, waarbij zij werden verdreven en/of vluchtten en waarna terugkeer onmogelijk werd gemaakt.
- 23 - De Vlaamse bokser (Cyriel Delannoit) onttroont in het (Heizelstadion) te Brussel voor 20.000 toeschouwers regerend Europees kampioen middengewicht (Marcel Cerdan).
- 26 - De parlementsverkiezingen in de (Unie van Zuid-Afrika) leveren een overwinning op voor de (Herenigde Nasionale Party) (HNP) van (Daniel François Malan) en de (Afrikanerparty) (AP) van (Nicolaas Havenga). Beide partijen zijn voorstander van een (apartheidspolitiek).
- 28 - Het (Arabisch Legioen) bezet (Oost-Jeruzalem). De bewoners van de joodse wijk worden verjaagd en de synagoges verwoest.
- 28 - Nederland koopt een vliegkampschip in Engeland, de Venerable. Het wordt omgedoopt tot Karel Doorman.
- (Bioscoopjournaal) uit mei 1948. In het (Wagenerstadion) te Amstelveen zijn de (wereldkampioenschappen dameshockey) begonnen. Verslag van de openingswedstrijd: Nederland (witte blouses) wint van Spanje met 5-0.)
- (Bioscoopjournaal) uit mei 1948. Voetbalwedstrijd (Noorwegen) - (Nederland), eindstand 1-2. Aan Nederlandse kant spelen mee: (Joop Stoffelen); (Jeu van Bun); (Piet Kraak); (Rinus Terlouw); (Arie de Vroet); (Henk Schijvenaar); (Cock van der Tuijn); Kees Rijvers; (André Roosenburg); (Faas Wilkes), (Mick Clavan). Nederlandse doelpunten van Clavan en Van der Tuyn.
- juni
- 7 - De deelnemers aan de zesmogendhedenconferentie in Londen (Verenigde Staten, Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en de Benelux), beloven het Duitse volk de gelegenheid te geven een gemeenschappelijke basis te vinden voor een democratische regeringsvorm, teneinde daardoor het herstel mogelijk te maken van de Duitse eenheid.
- 8 - Uit woede over de proclamatie van de (Staat Israël) vindt in de nacht het (Pogrom van Oujda en Jerada) in (Frans Marokko) plaats tegen de joodse inwoners van die steden. Er vallen 42 doden en 150 gewonden. De Joden in Marokko vluchten na deze gruweldaad massaal naar Israël.
- 8 - Ferdinand Porsche voltooit het prototype van de (Porsche 356), zijn eerste auto onder eigen naam.
- 10 - Het Deense passagiersschip København loopt in het Kattegat op een mijn uit de Tweede Wereldoorlog en zinkt, waarbij ca 240 mensen het leven verliezen.
- 21 - In de westelijke bezettingszones van Duitsland wordt de (Reichsmark) vervangen door de (D Mark).
- 23 - De Sovjet-Unie kondigt in een reactie een eigen munt aan voor de oostzone, waarop de geallieerden weer verklaren dat deze niet in de westelijke zones zal gelden.
- 22 - De Nederlandse regering schaft de melkdistributie af.
- 24 - De Sovjetmaatregelen worden verscherpt ter beperking van het verkeer tussen Oost- en West-Berlijn: (Blokkade van Berlijn).
- 26 - Op grote schaal worden door de Amerikanen en later ook door de Britten vliegtuigen ingezet voor een (luchtbrug) naar de Westerse enclave. (Koude Oorlog).
- 26 - Het Verenigd Koninkrijk sluit zich aan bij de luchtbrug op Berlijn.
- 28 - De leiders van het (Kominform), bijeen in Boekarest, stoten de (Joegoslavische Communistenbond) uit de organisatie. De partij wordt beschuldigd van nationalisme en van (trotskisme).
- - In Tukai (Japan) zijn aardspleten, aardverschuivingen en modderuitbarstingen het gevolg van een aardbeving die veel schade aanricht.
- 29 - Opening van de (Olympische Spelen) in Londen, de eerste Spelen na de Tweede Wereldoorlog
- juli
- 1 - Verkeersvliegtuig van de lijn Milaan-Brussel nabij Keerbergen even buiten Brussel neergestort. 8 doden.
- 5 In het Verenigd Koninkrijk treedt de (National Health Service) in werking: gezondheidszorg komt beschikbaar voor elke Brit.
- 11 - De Amerikaanse Senaat neemt een motie aan van de Republikein Vandenberg en de Democraat Connally die het mogelijk maakt om in vredestijd militaire bondgenootschappen te sluiten.
- 26 - In België wordt (vrouwenkiesrecht) ingevoerd.
- 30 - In het (IG Farbenproces) worden twaalf leidinggevenden van het Duitse chemieconcern tot opvallend milde gevangenisstraffen veroordeeld. Elf anderen worden vrijgesproken.
- (Bioscoopjournaal) uit juli 1948. In Den Haag komen de ministers van Buitenlandse Zaken van (Nederland), Groot-Brittannië, (België), (Frankrijk) en (Luxemburg) bijeen om deel te nemen aan de conferentie van de Consultatieve Raad van de West-Europese Unie.
- augustus
- 14 - Sluitingsceremonie van de (Olympische Spelen) in Londen.
- 15 - In het zuidelijke deel van het Koreaans Schiereiland wordt de (Republiek Korea) (Zuid-Korea) gesticht.
- 18 - Prinses Juliana opent in de Houtrusthallen te Den Haag de tentoonstelling (De Nederlandse Vrouw 1898-1948), georganiseerd ter gelegenheid van het gouden regeringsjubileum van haar moeder.
- 23 - In Amsterdam wordt de (Wereldraad van Kerken) opgericht.
- (Bioscoopjournaal) uit augustus 1948. In Amsterdam komen afgevaardigden van diverse kerkgenootschappen bijeen voor de officiële oprichting van de (Wereldraad van Kerken). in de Grote Zaal van het (Concertgebouw) vindt de constituerende vergadering plaats; de afgevaardigden worden toegesproken door de Amerikaan (John Foster Dulles).
- september
- 4 - Abdicatie van Koningin Wilhelmina.
- 6 - Inhuldiging van Juliana als Koningin der Nederlanden.
- 9 - In het noordelijke deel van het Koreaans Schiereiland wordt de Democratische Volksrepubliek Korea (Noord-Korea) uitgeroepen.
- 13 t/m 17 - Leger en politie van India verdrijven de (Nizam van Haiderabad), die zijn vorstendom wil aansluiten bij het islamitische Pakistan.
- 18 - De communistische partij van Indonesië (PKI) bezet de stad (Madiun) op (Oost-Java). (Sukarno) stuurt de (Siliwangidivisie) ernaartoe.
- (28) - De Nederlandse dienstplichtige militair (Jan "Poncke" Princen) loopt over naar de rebellen ofwel het leger van de Republik Indonesia.
- oktober
- 20 - Het (K.L.M.-vliegtuig "Nijmegen") verongelukt tijdens een nachtlanding op het Schotse vliegveld (Prestwick). Alle 40 inzittenden komen om het leven.
- (30) - Vele niet-communistische landen sluiten een (wereldhandelsakkoord) om te voorkomen, dat de vooroorlogse rivaliteit en het (protectionisme) terugkeren.
- (Bioscoopjournaal) uit oktober 1948. (Werelddierendag) in Amsterdam. Een grote groep Amsterdamse jongens en meisjes verzamelt zich, mét hun honden, in de open lucht bij een jury van keurmeesters. De honden worden gekeurd.
- (Bioscoopjournaal) uit oktober 1948. In de (duinen) bij Den Haag houdt de Haagse Luchtvaartclub internationale wedstrijden met (modelvliegtuigen).
- november
- 1 november - (Dr. H. J. van Mook) wordt op zijn verzoek ontslagen als (Gouverneur-generaal) van Nederlands-Indië. In zijn plaats wordt (Dr. L. J. M. Beel) benoemd tot .
- 5 - Installatie te (Soerabaja) van een gekozen gemeenteraad, de eerste van Java.
- 30 - (Friedrich Ebert jr.) wordt door de Russische bezettingsmacht geïnstalleerd als burgemeester van Oost-Berlijn.
- (Bioscoopjournaal) uit november 1948. (Fashion-week in Amsterdam). In het (Carlton-hotel) showen (mannequins) voorjaarscreaties van de Nederlandse (confectie)-industrie.
- (Bioscoopjournaal) uit november 1948. De (Nederlandse regering) zendt een commissie van drie naar Nederlands-Indië, bestaande uit oud-minister (L. Neher) en de ministers (Sassen) (Overzeese Gebiedsdelen) en (Stikker) (Buitenlandse Zaken). De commissie gaat proberen te bemiddelen in het (conflict) tussen Nederland en de Indonesische Republiek van (Soekarno).
- december
- 1 - President (José Figueres Ferrer) schaft het (leger van Costa Rica) af.
- 9 – in Parijs wordt het (genocideverdrag) ondertekend.
- 10 - Goedkeuring van de (Universele verklaring van de rechten van de mens) door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, in het (Palais de Chaillot) te Parijs.
- 11 - (Resolutie 194 Algemene Vergadering Verenigde Naties) teneinde het Palestijnse probleem op te lossen.
- 11 - De liberale partijen in de verschillende Duitse bezettingszones worden samengebracht in de Freie Demokratische Partei met (Theodor Heuss) als voorzitter.
- 15 - Beijing valt in handen van de communistisch Chinese troepen.
- 15 - De Britse koning Charles III wordt gedoopt door de aartsbisschop van Canterbury.
- (23) - De Japanse oud-premier (Hideki Tojo), ter dood veroordeeld wegens oorlogsmisdaden, wordt in Tokio opgehangen.
- (25) - De laatste Russische troepen verlaten Noord-Korea.
- (30) - Succesvolle première van de musical "Kiss me Kate" , van (Cole Porter).
- (Bioscoopjournaal) uit december 1948. In Eindhoven werken een aantal (Philips)-werknemers op zaterdagmiddag aan de bouw van een eigen woning.
- zonder datum
- In de Amerikaanse staat Californië wordt de (Hell's Angels Motorcycle Club) opgericht. Leden van het eerste uur waren vooral ex-soldaten die zich, ontgoocheld als ze waren, afkeerden van de burgerlijke normen en waarden.
- bereikt met een (bathysfeer) een diepte van 1360 meter.
Film
![image](https://www.wikiquery.nl-nl.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXF1ZXJ5Lm5sLW5sLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlsTDJWbEx6RnlhV2RvZEdGeWNtOTNYMkpzZFdVdWMzWm5MekUxY0hndE1YSnBaMmgwWVhKeWIzZGZZbXgxWlM1emRtY3VjRzVuLnBuZw==.png)
Muziek
Premières
- 8 januari: (Symfonie nr. 6) van (Vagn Holmboe)
- 13 januari: (Benjamin Brittens) bewerking van (Henry Purcells) (Chaconne in g mineur)
- 19 januari: (Kamerconcert nr. 7 voor hobo en kamerorkest) van Vagn Holmboe
- 26 januari: (Twee kinderliedjes) van (Witold Lutosławski)
- 1 april: (Symfonie nr. 1) van Witold Lutosławski, te beluisteren op de radio; 6 april eerste publieke uitvoering
- 2 april: (Symfonie nr. 4) van (Karl Amadeus Hartmann)
- 13 juni: (Frank Bridges) (There is a willow grows aslant a brook) wordt uitgevoerd in een bewerking van (Benjamin Britten), tijdens Brittens eigen (Aldeburgh) Festival
- 30 juni: de film (Oliver Twist) van (David Lean) met (muziek) van (Arnold Bax) is voor het eerst te zien
- 12 juli: (Symfonie nr. 3) van Vagn Holmboe
- 2 september: (Serenade in G majeur) van (Ernest John Moeran)
- 4 november: (Een overlevende uit Warschau) van (Arnold Schönberg)
- 12 december: (McKonkey's Ferry) van (George Antheil)
- 26 december: (Ode ter nagedachtenis aan Vladimir Iljitsj Lenin) van (Aram Chatsjatoerjan)
- 31 december: (Symfonie nr. 5) van (George Antheil)
Literatuur
- De Amerikaans-Britse dichter (Thomas Stearns Eliot) ontvangt de (Nobelprijs voor de Literatuur)
- (H.W.J.M. Keuls) ontvangt de (Tollensprijs)
- (T.S. Eliot) schrijft Notes Towards a Definition of Culture
- (Simon Vestdijks) romans Pastorale 1943, geschreven in 1945 en De redding van Fré Bolderhey, geschreven in 1946, worden gepubliceerd
- Publicatie van (Anna Blamans) boek Eenzaam avontuur
- (Gerard Reve) publiceert De avonden
- George Orwell schrijft (1984), 1948 met de laatste twee cijfers omgewisseld
Beeldende kunst
- Oorlogsmonument (1948) (Hans Reicher), Bad Nieuweschans
- (Stadsmarkering Groningen) (1948) (Thom Puckey)
Bouwkunst
- Stadhuis Melilla, Spanje (1948) Enrique Nieto
Geboren
![image](https://www.wikiquery.nl-nl.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXF1ZXJ5Lm5sLW5sLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlsTDJWbEx6RnlhV2RvZEdGeWNtOTNYMkpzZFdVdWMzWm5MekUxY0hndE1YSnBaMmgwWVhKeWIzZGZZbXgxWlM1emRtY3VjRzVuLnBuZw==.png)
Overleden
![image](https://www.wikiquery.nl-nl.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXF1ZXJ5Lm5sLW5sLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlsTDJWbEx6RnlhV2RvZEdGeWNtOTNYMkpzZFdVdWMzWm5MekUxY0hndE1YSnBaMmgwWVhKeWIzZGZZbXgxWlM1emRtY3VjRzVuLnBuZw==.png)
Weerextremen in België
- januari: Januari met hoogste gemiddelde windsnelheid: 5,7 m/s (normaal 4 m/s).
- 5 maart: Maximumtemperatuur tot 18,1 °C in Ukkel en 21,4 °C in Rochefort.
- 17 juli: In 30 dagen 278 mm neerslag in Maredsous (Anhée), tussen 18 juni en 17 juli.
- 28 november: Temperatuurcontrast: 15,2 °C op de Baraque Michel (Jalhay) op de hoogplateaus en - 9,2 °C in Rochefort in een vallei.
- december: December met hoogste zonneschijnduur : 114 uur (normaal 52 uur).
Bron: KMI met aanvullingen
Zie de categorie 1948 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.